To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat: 2. Eksploatacja w warunkach zagrożeń.
2.1. Wybieranie pokładów pod obiektami chronionymi
W polskim górnictwie stosuje się następujące podstawowe rozwiązania technologiczne eksploatacji filarów ochronnych:
- częściową eksploatację pokładów węgla,
- całkowitą eksploatację pokładów węgla systemem wybierania długimi przodkami z zastosowaniem podsadzki hydraulicznej lub pneumatycznej.
Częściową eksploatację pokladów węgla w filarze ochronnym prowadzi się systemem wybierania krótkimi przodkami - pasami (szerokości do kilkunastu metrów) z zastosowaniem filarów węglowych podtrzymujących warstwy skał stropowych między wybranymi pasami oraz podsadzki hydraulicznej do podsadzania przestrzeni poeksploatacyjnych. System ten pozwala na wybranie 50 do 60% złoża w filarze ochronnym. Jest on całkowicie bezpieczny dla podbieranych obiektów, gdyż współczynnik osiadania powierzchni utrzymuje się w granicach 2 do 5% grubości wybieranego pokładu; nosi on nazwę metody eksploatacji z ochroną stropu i stosowany był od 1920 roku. Obecnie metoda eksploatacji z ochroną stropu znajduje niewielkie zastosowanie w specjalnych przypadkach, a mianowicie dla ochrony szczególnie czułych obiektów przy małych głębokościach eksploatacji (100 do 150 m).
Pewną odmianą tej metody jest wybieranie systemem komorowym z podsadzaniem wybranej przestrzeni betonem lub podsadzką utwardzoną. System ten stosuje się do wybierania złóż cynkowo-ołowianych w filarach pod miastami i obiektami przemysłowymi w razie małej głębokości eksploatacji, nie przekraczającej 80 do 100 m. Pozwala on na wybranie 60 do 70% złoża przy maksymalnym osiadaniu terenu do 5% grubości wybieranego pokładu. Stosowanie tego systemu jest ekonomićznie uzasadnione jedynie do wybierania złóż o wysokiej wartości gospodarczej.
Wieloletnie prace badawcze oraz analizy z doświadczeń eksploatacji wielu filarów ochronnych pozwoliły prawie na całkowite wyeliminowanie metody częściowej eksploatacji oraz spowodowały powszechne wprowadzenie do eksploatacji filarów ochronnych metody calkowitej eksploatacji pokladów. Stosuje się przy tym w zasadzie system wybierania długimi przodkami (ścianami) z zastosowaniem podsadzki hydraulicznej lub pneumatycznej zależnie od warunków zalegania złoża, grubości wybieranych pokładów oraz kategorii ochrony podbieranych obiektów.
W górnictwie polskim, szczególnie w Zagłębiu Górnośląskim, stosuje się głównie podsadzkę hydrauliczną umożliwiającą dokładne podsadzenie poeksploatacyjnej przestrzeni i ograniczajcej osiadanie terenu do wielkości nie przekraczajcej 10 do 15, a czasami do 20% grubości wybieranego pokładu.
Podsadzka pneumatyczna, przy której współczynnik osiadania terenu wynosi 20 do 30%, jest z powodzeniem stosowana w Zagłębiu Dolnośląskim i w rejonie
(…)
….
Przez nawadnianie pokladu w celu zapobieżenia tąpaniom należy rozumieć wtłaczanie wody pod wysokim ciśnieniem do calizny węglowej dla obniżenia jej naturalnej skłonności do tąpań.
Rys. 2.3. Schemat metod zwalczania tąpań w kopalniach węgla kamiennego
Otwory odprężające wierci się o większych średnicach. W roku 1989 w kop. Pstrowski, w warunkach szczególnie niebezpiecznych, w pokł. 620 wiercenie rozpoczęto koronką…
… ciśnieniem zmniejsza wydzielanie się metanu.
Temat: 2.3. Wybieranie pokładów skłonnych do samozapalenia.
Pożary powstałe wskutek samozapalenia węgla nazywa się endogenicznymi. Ich liczba w kopalniach węgla odniesiona do ogółu pożarów przekracza 90%.
Przyczyną powstania pożaru endogenicznego w kopalni może być: - skłonność węgla do samozapalenia,
- nieodpowiedni system eksploatacji,
- nieodpowiedni sposób przewietrzania kopalni. Przewietrzanie kopalni można podporządkować systemowi eksploatacji, który w sposób decydujący wpływa na powstanie pożaru. Dobierając właściwy system eksploatacji pokładu skłonnego do samozapalenia należy uwzględnić:
- sposób rozcięcia pokładu, - schemat przewietrzania, - czas trwania eksploatacji, - czystość wybierania,
- wypełnianie zrobów,
- zruszenie pokładu naokoło wyrobisk…
…;
- unikać nadmiernego rozcinania pokładu wyrobiskami korytarzowymi w pokładach silnie tąpiących; wyrobiska korytarzowe zakładać jest najkorzystniej w strefach odprężonych, tj. przy zrobach (tzw. chodniki ociosowe - rys. 2.2) lub prowadzić je równocześnie z frontem wybierania;
- unikać prowadzenia wyrobisk w poprzek uławicenia;
- stosować właściwy system eksploatacji, przy czym jeżeli to jest możliwe, eksploatację prowadzić z zawałem stropu;
Rys. 2.2. Chodnik ociosowy
- przy systemach eksploatacji z zawałem stropu przestrzegać regularnego i pełnego zawału skał stropowych, a przy systemach z podsadzką hydrauliczną lub suchą - dokładnego oraz terminowego podsadzania zrobów i zbędnych wyrobisk;
- stosować wytrzymałą obudowę wyrobisk i prawidłowo ją wykonywać.
Odprężenie pokladu zagrożonego tąpaniami…
… przestrzegać wybierając złoża silnie metanowe? 5. Opierając się na jakich czynnikach należy dobrać system eksploatacji pokładu skłonnego do samozapalenia?
6. W jaki sposób można dokonać odprężenia pokładu zagrożonego tąpaniami?
7. Jak należy prowadzić roboty górnicze, aby zapobiec koncentracji naprężeń?
8. Podaj ogólne zasady eksploatacji pokładów przy zagrożeniu wodnym.
9. Na czym polega postępowanie…
… stopniu przez: - prowadzenie eksploatacji w sposób zapobiegający koncentracji naprężeń,
- odprężenie pokładu zagrożonego tąpaniami.
Koncentracji naprężeń można zapobiec, zachowując następujące podstawowe warunki prowadzenia robót górniczych:
- unikać pozostawiania nie wybranych resztek pokładu; - utrzymywać regularny prosty front wybierania;
- unikać zbliżania się frontów wybierania do siebie…
… się:
- strzelanie wstrząsowo-urabiające, - strzelanie wstrząsowe,
- nawadnianie pokładu w celu zapobieżenia powstaniu tąpań. Strzelanie wstrząsowo-urabiające i wstrząsowe polega na odpaleniu dużej ilości materiału wybuchowego (kilkudziesięciu do kilkuset kilogramów) w taki sposób, aby wywoływać możliwie maksymalny wstrząs górotworu. Ma to na celu wywołanie tąpnięcia wtedy, gdy załoga jest wycofana w bezpieczne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)